13 lutego 2010 roku w ramach tradycyjnych spotkań cyrylometodiańskich z inicjatywy bp. Krzysztofa Nitkiewicza odbyła się w Sandomierzu międzynarodowa konferencja „Sacri canones - 20 lat doświadczeń” związana z 20. rocznicą promulgacji przez Jana Pawła II Kodeksu Kanonów Kościołów Wschodnich. Wzięli w niej udział prelegenci i specjaliści prawa wschodniego z papieskich uczelni rzymskich, polskich, Stanów Zjednoczonych, a także duchowni i przedstawiciele katolickich Kościołów wschodnich z Grecji, Bułgarii, Ukrainy i Słowacji.

„Promulgacja Kodeksu Kanonów Kościołów Wschodnich, której Jan Paweł II dokonał jako najwyższy prawodawca, otworzyła w życiu tych wspólnot całkowicie nową epokę” - zwrócił się do zebranych na rozpoczęcie konferencji bp Krzysztof Nitkiewicz, ordynariusz sandomierski i jednocześnie specjalista w kwestii katolickich Kościołów wschodnich z racji 17. letniej pracy w rzymskiej kongregacji zajmującej się tą tematyką. „Kodeks stał się także swojego rodzaju przewodnikiem po chrześcijańskim Wschodzie dla duchowieństwa i wiernych Kościoła łacińskiego” - podkreślił hierarcha. W wykładzie inaugurującym sympozjum bp Christo Proykov, Egzarcha Apostolski w Bułgarii ukazał korzenie katolickiej społeczności w Bułgarii sięgające czasów Cyryla i Metodego. Przypomniał jednocześnie, że dzieło ewangelizacji i tworzenia słowiańskiej kultury dokonane przez braci Cyryla i Metodego, a zwłaszcza ich uczniów na terenie dzisiejszej Bułgarii, już dawno przekroczyło granicę bułgarskiej historii i „złożyło swój odcisk na rozwoju całej cywilizacji europejskiej”.

Po wykładzie w sandomierskiej katedrze sprawowana był liturgia Św. Jana Chryzostoma, której przewodniczył Egzarcha Apostolski w Grecji, bp Dimitrios Salachas. Eucharystię koncelebrowali: abp Jan Martyniak, greckokatolicki metropolita przemysko - warszawski, bp Włodzimierz Juszczak, ordynariusz eparchii wrocławsko - gdańskiej, bp Christo Proykov, bp Antoni Dziemianko z Mińska, archimandryta Sergiusz Gajek, wizytator apostolski dla grekokatolików w Białorusi, mitrat Eugeniusz Popowicz Protosincellus z Przemyśla, ordynariusz sandomierski bp Krzysztof Nitkiewicz wraz z biskupem pomocniczym Edwardem Frankowskim oraz kapłani obrządku łacińskiego i greckokatolickiego.

Po wspólnej modlitwie odbyła się dalsza część konferencji, na której obecny był również bp pomocniczy diecezji lubelskiej Artur Miziński. Poprowadził ją ks. Marian Stasiak, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Na jej rozpoczęcie bp Nitkiewicz odczytał pozdrowienie kardynała Leonardo Sandri, prefekta Kongregacji ds. Kościołów Wschodnich, dla uczestników i prelegentów konferencji, w którym purpurat wyraził radość z podjętej inicjatywy przybliżenia zagadnienia katolickich Kościołów wschodnich i ich relacji z Kościołem łacińskim.

Bp Dimitrios Salachas w swoim wykładzie ukazał aspekty duszpastersko - prawne relacji międzykościelnych pomiędzy katolikami wschodnimi i łacińskimi. Podkreślił, że zarówno Kodeks Prawa Kanonicznego ustanowiony dla Kościoła łacińskiego oraz Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich nakazują zachowanie własnego obrządku w celebrowaniu sakramentów. Ukazał również problem emigracji katolików obrządku wschodniego z racji wielu przyczyn m. in. takich, jak dyskryminacja chrześcijaństwa na Bliskim i Środkowym Wschodzie, szczególnie w Ziemi Świętej. „Emigracja stanowi ryzyko nie tylko zubożenia Kościołów wschodnich, ale ze względu na tragiczny rozwój zjawiska stanowi ryzyko doprowadzenia do ich zaniku. Dlatego są konieczne nowe struktury kościelne w krajach zachodnich w celu dania emigrantom katolikom wschodnim możliwości życia i świadczenia o swojej wierze zgodnie z własną tradycją we własnym obrządku” - podkreślił prelegent.

Następnie swoje referaty wygłosili: ks. prof. Dimitry Gallaro z Pittsburgha („Wschodnie Kościoły «sui Iris» - pojęcie, status prawny i struktura terytorialna”), ks. prof. Leszek Adamowicz, wykładowca w KUL oraz Papieskim Instytucie Wschodnim w Rzymie („Katolicy wschodni w duszpasterstwie Kościoła łacińskiego w Polsce”) oraz mitrat Eugeniusz Popowicz z Przemyśla („Prawo partykularne Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego”). Wszyscy prelegenci zwrócili uwagę na konieczność rozpowszechniania wiedzy o katolickich Kościołach wschodnich (obecnie na świecie pozostaje w jedności ze Stolicą Apostolską 22 wspólnoty). We wspólnotach łacińskich przebywa bowiem coraz więcej wiernych z obrządku wschodniego, stąd też znajomość prawa ustanowionego dla Kościołów wschodnich zwłaszcza wśród duchowieństwa powinna być zdecydowanie większa.

Na zakończenie konferencji, której ostatnim punktem była żywa dyskusja, ordynariusz sandomierski bp Krzysztof Nitkiewicz podziękował prelegentom oraz wszystkim obecnym za uczestnictwo.

Organizatorami spotkania była Diecezja Sandomierska oraz Katedra Prawa Katolickich Kościołów Wschodnich Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. W inicjatywę włączyła się jednocześnie ukraińska metropolia greckokatolicka w Polsce.