 Historia od 1818 roku
W nowych granicach
Święci, błogosławieni
Sylwetki biskupów
Biskupi pomocniczy
Papież Jan Paweł II
w Sandomierzu
II Synod Diecezjalny
Kapituły w diecezji
Statystyka diecezji
Wyszukiwarka ...
|
"Synod diecezjalny jest zebraniem wybranych kapłanów oraz innych wiernych Kościoła partykularnego, którzy dla dobra swej wspólnoty diecezjalnej świadczą pomoc biskupowi diecezjalnemu" (Kodeks Prawa Kanonicznego, kanon 460). Zgodnie z hierarchiczną strukturą Kościoła "jedynym ustawodawcą na synodzie diecezjalnym jest biskup diecezjalny, a inni członkowie Synodu posiadają tylko glos doradczy" (kan. 466). Pomagają oni biskupowi rozpoznać wszechstronnie problemy diecezji i proponują możliwie najlepsze rozwiązania tych problemów.
Każdy synod diecezjalny służy realizacji celu Kościoła jakim jest chwała Boża przez zjednoczenie człowieka z Bogiem, dzięki któremu osiąga on szczęście wieczne. Synod ma pomóc w odnajdywaniu i ukazywaniu wiernym dróg prowadzących do tego celu. Szczegółowym celem II Synodu Diecezji Sandomierskiej było poszukiwanie dróg integracji struktur wewnętrznych i działalności duszpasterskiej diecezji, która od 1992 r. zawiera w sobie części czterech dawnych diecezji: sandomiersko-radomskiej, przemyskiej, lubelskiej i tarnowskiej, mających wiele odmiennych tradycji i uregulowań prawnych.
Jeszcze w 1987 r. biskup sandomiersko-radomski Edward Materski rozpoczął przygotowania do zwołania synodu diecezjalnego, jednak zrealizował to dzieło jego następca bp Wacław Świerzawski. Zamiar zwołania Synodu ujawnił on wczesną wiosną 1996 r., zaś 22 kwietnia tego roku - po omówieniu przez diecezjalną Radę Kapłańską problemów związanych z Synodem - powołał Komisję Przygotowawczą. Problematykę synodalną przybliżyły kapłanom całej diecezji rejonowe konferencje księży 7-9 października 1996 r.
Dnia 9 października 1996 r. ks. bp Wacław Świerzawski wydał dekret zwołujący Synod, a w następnych dniach powołał Sekretariat Synodu, przewodniczących ośmiu komisji synodalnych oraz Komisję Główną Synodu złożoną z Księży Biskupów, Sekretarza Generalnego oraz przewodniczących komisji problemowych. Przewodniczący tych komisji zaproponowali osoby z którymi chcieli opracować przydzieloną im część projektów postanowień synodalnych. Większość tych osób ks. Biskup powołał do komisji synodalnych. W ciągu dwóch i pół roku Komisje opracowały projekty statutów synodalnych, które przedyskutowane przez Komisję Gówną i w niewielkiej części (z powodu braku czasu na skutek przyspieszenia prac synodalnych w związku z wizytą Ojca Świętego Jana Pawła II w Sandomierzu) przez parafialne zespoły synodalne, zostały poddane pod dyskusję plenarnych sesji Synodu złożonych z członków Synodu. Było ich 264 w tym 2 biskupów pomocniczych, 150 kapłanów diecezjalnych, 10 kapłanów zakonnych, 1 brat zakonny, 25 sióstr zakonnych i 75 wiernych świeckich.
Przewodniczącymi poszczególnych Komisji Synodalnych byli:
- Komisji Głównej ks. bp prof. dr hab. Wacław Świerzawski,
- Komisji Socjologiczno-Teologicznej ks. prof. dr hab. Stanisław Kowalczyk,
- Komisji do spraw Duchowieństwa Diecezjalnego ks. dr Czesław Murawski,
- Komisji do spraw Instytutów Życia Konsekrowanego ks. dr Kazimierz Skawiński,
- Komisji do spraw Wiernych Świeckich ks. bp lic. Edward Frankowski,
- Komisji do spraw Struktur Kościelnych w Diecezji ks. Roman Chwałek,
- Komisji do spraw Posługi Słowa Bożego ks. dr Wiesław Wilk,
- Komisji do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów ks. dr Zdzisław Janiec,
- Komisji do spraw Duszpasterstwa ks. Marian Kondysar.
Sekretarzem Generalnym Synodu był ks. dr Waldemar Gałązka.
Członkowie Synodu pięć razy zbierali się na sesje plenarne, z których cztery miały miejsce w Sandomierzu, a piąta w Stalowej Woli. Pierwsza sesja 21 XI 1996 r. była sesją inauguracyjną, druga 21 XI 1997 r. miała charakter formacyjny, trzecia 5 XII 1998 r. i czwarta 15 III 1999 r. były sesjami roboczymi podczas których dyskutowano i głosowano nad przyjęciem poszczególnych dokumentów synodalnych, Podczas ostatniej sesji zamykającej Synod 16 IV 1999 r. w Konkatedrze stalowowolskiej ks. bp Wacław Świerzawski uroczyście podpisał postanowienia Synodu.
Księga dokumentów synodalnych zatytułowana "Aby byli jedno" (było to hasło Synodu) składa się z trzech części:
- Dokumenty (dekrety, listy, przemówienia) związane z przebiegiem Synodu.
- Zasadnicza część normatywna Synodu będąca owocem pracy komisji synodalnych usystematyzowana według trzech funkcji Chrystusa (nauczycielskiej, kapłańskiej i pasterskiej) a mianowicie:
- Teologia diecezji;
- Struktury diecezjalne:
- centralne struktury w diecezji (głównie Kuria Diecezjalna);
- terenowe struktury w diecezji (rejony duszpasterskie, dekanaty, parafie);
- Nauczycielskie zadania Kościoła Sandomierskiego:
- głoszenie Słowa Bożego;
- nauczanie katechetyczne;
- działalność misyjna;
- środki społecznego przekazu;
- wychowanie katechetyczne i kształcenie teologiczne;
- Liturgia i życie liturgiczne w Diecezji Sandomierskiej:
- uświęcenie i kult w zgromadzeniu liturgicznym;
- liturgia sakramentów;
- liturgia pozasakramentalna i paraliturgia;
- rok liturgiczny;
- muzyka i śpiew liturgiczny;
- liturgiczna służba ołtarza;
- budownictwo, architektura i sztuka sakralna.
- Posługa pasterska Kościoła Sandomierskiego:
- ewangelizacja rodziny, dzieci i młodzieży;
- ewangelizacja środowiska pracy (robotników, nauczycieli, rolników, sadowników i działkowców, służby zdrowia, młodzieży akademickiej, harcerzy);
- posługa uświęcania (świętość chrześcijańska, miejsca święte, duszpasterstwo w sanktuariach, duszpasterstwo piel- grzymkowe);
- posługa pasterska w diecezji i parafii, dobra doczesne Kościoła w duszpasterstwie;
- posługa charytatywna: dzieła "Caritas" w diecezji sandomierskiej i duszpasterstwo charytatywne (chorych, samotnych, więźniów, niepełnosprawnych, uzależnionych);
- Duchowni Kościoła Sandomierskiego:
- troska o powołania kapłańskie;
- przygotowanie do kapłaństwa w seminarium;
- stała formacja kapłanów;
- sprawy bytowe kapłanów.
- Świeccy w Kościele Sandomierskim:
- powołanie i posłannictwo świeckich w Kościele;
- wspólnotowe formy zaangażowania świeckich w Kościele;
- wierni świeccy a duszpasterze;
- ewangelizacja kultury;
- życie społeczno-gospodarcze;
- kultura czasu wolnego katolików świeckich.
- Życie konsekrowane i jego posłannictwo w Kościele Sandomierskim:
- czym jest życie konsekrowane;
- osoby konsekrowane w diecezji;
- zasady współistnienia i współpracy;
- normy szczegółowe.
- Aneksy zawierające rozszerzenie lub uzupełnienie przepisów zawartych w II części dokumentów synodalnych. Są tutaj statuty diecezjalnych rad: kapłańskiej i duszpasterskiej, statuty trzech kapituł znajdujących się na terenie diecezji, dokumenty Stolicy Apostolskiej, Konferencji Episkopatu Polski i Biskupa Sandomierskiego dotyczące niektórych dziedzin duszpasterstwa, liturgii, życia kapłanów, kwestionariusze i formularze szczególnie przydatne kapłanom w parafiach.
Dnia 25 kwietnia 1999 r. ks. bp Wacław Świerzawski ustanowił Komisję do Realizacji Postanowień Drugiego Synodu Sandomierskiego. Rozpoczęła ona działalność na pierwszej sesji 26 października 1999 r. Ma inspirować wprowadzanie w życie parafii oraz w działalność organizacji i ruchów religijnych zasady i normy sformułowane przez Synod.
Za najpilniejsze zadanie Kościoła Sandomierskiego po Synodzie Pasterz diecezji uznał "budowanie chrześcijańskiej wspólnoty rodzinnej, parafialnej i diecezjalnej" przez "pogłębianie żywej wiary w obecność Chrystusa w świętej liturgii" oraz zintensyfikowanie duszpasterstwa dzieci i młodzieży, któremu ma służyć przygotowanie rodziców, katechetów i nauczycieli-wychowawców do przekazywania młodym żywej wiary.
1. ZARZĄDZENIE
dotyczące jubileuszowej celebracji sakramentu chrztu
Niniejszym zarządzam, aby w każdej parafii diecezji sandomierskiej podczas sprawowania niedzielnej Mszy świętej została przywrócona Aspersja. Pokropienie wiernych wodą święconą jest jedną z form aktu pokuty. Przypomina również wiernym uczestniczącym w Przenajświętszej Eucharystii przyjęcie przez nich Chrztu świętego i zobowiązania wypływające z przyjęcia tego sakramentu. Aspersją można rozpoczynać jedną - w każdą niedzielę inną - Mszę świętą.
Postanawiam, aby w każdej parafii były prowadzone katechezy przedchrzcielne dla rodziców i chrzestnych. Katechezy mają za zadanie omówienie teologii Chrztu świętego, liturgii oraz obowiązków wychowawczych przyjętych przez rodziców i chrzestnych podczas chrztu dziecka.
Przypomnieniem przyjęcia Chrztu świętego jest żegnanie się wodą święconą przez wiernych wchodzących i wychodzących z kościoła. Dlatego serdecznie proszę wszystkich księży proboszczów i duszpasterzy, aby zadbali o czystość kropielnic w przedsionkach kościelnych. Kropielnice powinny być napełnione czystą wodą święconą.
Wskazówki do wykonania niniejszego Zarządzenia podaje załączona Instrukcja.
+ Biskup Sandomierski
Sandomierz, dnia 7 stycznia 2000 r.
INSTRUKCJA WYKONAWCZA
do zarządzenia Biskupa diecezjalnego
w związku z jubileuszową celebracją sakramentu chrztu
Z okazji jubileuszowego charakteru celebracji sakramentu Chrztu (co miało miejsce w Uroczystość Chrztu Pańskiego bieżącego roku) rodzi się potrzeba odnowy sprawowania tego sakramentu w formie jubileuszowego votum. Paschalnym wydarzeniem w życiu każdego chrześcijanina jest przyjęcie sakramentu Chrztu świętego jako przejścia z życia naturalnego do życia w łasce.
Mając to na uwadze oraz uwzględniając postanowienia Drugiego Synodu Diecezji Sandomierskiej szczegółowo określającego sprawowanie sakramentu Chrztu świętego (zob. Statuty: 215-227) zobowiązuje się wszystkich Duszpasterzy Diecezji sandomierskiej do wprowadzenia w życie i przestrzeganie następujących zasad:
- Udzielanie sakramentu chrztu ma być poprzedzone przez odpowiednie przygotowanie rodziców i chrzestnych (nr 218). Powinno ono obejmować:
- katechezę sakramentalną której celem jest:
- ukazanie istoty sakramentu (należy omówić między innymi: cel, konieczność skutki chrztu: odpuszczenie grzechów, przybranie za synów, włączenie we wspólnotę Kościoła - włączenie w misję kapłańską, królewską i prorocką Chrystusa, związek z innymi sakramentami),
- przypomnienie konieczności rozwijania i umacniania otrzymanego na chrzcie życia Bożego (wymagania wobec rodziców i chrzestnych - ich rola i zobowiązania, konsekwencje chrztu, zagrożenia),
- zapoznanie z liturgią chrzcielną (symbolika chrzcielna: woda, światło, biała szata, gesty, postawy, treść modlitw, znaczenie imion i kult patronów, nauka pieśni o tematyce chrzcielnej, struktura obrzędu, życie liturgiczne w rodzinie, formy zaangażowania świeckich w życie Kościoła formy duszpasterstwa rodzin);
- modlitwę:
- comiesięczne nabożeństwa dla rodziców oczekujących potomstwa wraz z homilią (nr 219),
- modlitwa przy okazji głoszonych katechez,
- uczestniczenie we Mszach świętych połączonych z udzielaniem chrztu,
- wręczanie obrazków z tekstem stosownej modlitwy.
W parafiach większych - powyżej 5 tysięcy wiernych - katechezy przygotowujące należy prowadzić systematycznie, co dwa tygodnie, a w parafiach mniejszych stosownie do potrzeb - według uznania Proboszcza. Obowiązkowo winny one być realizowane przed Świętami Wielkanocnymi i Bożego Narodzenia.
- Zalecanym źródłem tematów do nauczania chrzcielnego są teksty obrzędów, czytań liturgicznych, modlitw i wprowadzeń zawarte w rytuale Obrzędy chrztu dzieci.
- Chrzest z zasady powinien mieć miejsce we własnym kościele parafialnym, w pierwszych tygodniach po urodzeniu dziecka, w niedzielę podczas Mszy świętej, w terminie uprzednio ustalonym i zapowiedzianym (nr. 216-217).
- Ożywianie świadomości chrzcielnej dokonuje się przez:
- sprawowanie aspersji podczas Mszy świętych w niedziele i święta,
- obchodzenie rocznicy chrztu (upowszechnienie zwyczaju wręczania pamiątki chrztu świętego z datą jego udzielenia i podpisem szafarza),
- odnawianie przyrzeczeń chrzcielnych - chrzcielne wyrzeczenie się zła i wyznanie wiary (Wigilia Paschalna, pierwsza Komunia święta, bierzmowanie),
- doprowadzenie do świadomego żegnania się wodą święconą przy wejściu do świątyni,
- troskę o estetykę i czystość, paramentów i znaków liturgicznych związanych z chrztem (chrzcielnica, Paschał - "woskowa kolumna", kropielnica, woda "święcona", ampułki, ręczniczki,...).
- Wskazane jest kontynuowanie formacyjnych spotkań z rodzicami przez pierwszy rok po chrzcie dziecka.
- Kandydatów do powyżej 14 roku życia należy kierować do Ośrodka Katechumenalnego działającego przy Katedrze. Ich chrzest możliwy jest jedynie za zezwoleniem biskupa diecezjalnego i w oparciu o rytuał chrztu dorosłych (nr 222). Zasady szczegółowe podaje Instrukcja zawarta w Aneksie dokumentów Drugiego Synodu Diecezji Sandomierskiej.
+ Biskup Sandomierski
Sandomierz, dnia 14 stycznia 2000 r.
2. INSTRUKCJA
dotycząca celebracji eucharystycznych połączonych
z Liturgią Światła
Tradycyjnym elementem celebracji eucharystycznej w święto Objawienia Pańskiego (2 lutego) jest procesja ze świecami. Ten piękny zwyczaj powinien w Roku Jubileuszowym stać się jeszcze bardziej niż dotąd czytelny. Dlatego proszę, aby procesja - zgodnie z objaśnieniem podanym w Mszale rzymskim dla diecezji polskich - rozpoczęła się w następujący sposób:
- Wierni zgromadzeni w świątyni trzymają w ręku świece nie zapalone.
- Kapłan razem z ministrantami udaje się do ołtarza, na którym palą się świece i krótko wyjaśnia zgromadzonym:
- światło jest symbolem Chrystusa, dlatego zawsze podczas Mszy świętej palą się na ołtarzu świece [prawdziwe, nie sztuczne - ponieważ ich widoczne spalanie się, ubywanie, jest obrazem naszego umniejszania się, aby jaśniał w nas Chrystus],
- wierni zgromadzeni w świątyni zapalają za chwilę swoje świece, otrzymując światło od świec palących się na ołtarzu - to nie każdy sobie zapala "własne" światło, lecz otzrymuje dar światła wiary od Chrystusa i Kościoła,
- kilku ministrantów zapali teraz swoje świece od świec płonących na ołtarzu - pójdą oni wzdłuż nawy (naw) kościoła, aż pod chór, podając światło najbliżej stojącym; ci wierni, którzy już otrzymali światło, podadzą je innym, aby sta się również czytelny ten znak, że światło Chrystusa otrzymujemy jedni od drugich,
- kapłan raz jeszcze wyraźnie poprosi, by nie zapalać świec zapałkami, tylko czekać na otrzymanie światła z ołtarza.
- Po tym krótkim wyjaśnieniu nastąpi przekazanie światła przez ministrantów podczas śpiewu przewidzianego w Mszale.
Bardzo proszę o dołożenie starań, aby wierni dobrze zrozumieli symbolikę gestu przekazania światła i na stałe przyswoili sobie taki sposób zapalania świec w kościele.
Ma to szczególne znaczenie podczas liturgii światła w Wigilię Paschalną, kiedy - zgodnie z przepisami zawartymi w Mszale celebrans zapala paschał od poświęconego nowego ognia, po pierwszej aklamacji "Światło Chrystusa. Bogu niech będą dzięki" zapala swoją świecę od płomienia paschału, a gdy zatrzymuje się na środku kościoła i śpiewa te słowa po raz ddrugi, wszyscy (jak jest napisane wyraźnie w Mszale) zapalają świece od płomienia paschału, podając sobie światło.
+ Biskup Sandomierski
Sandomierz, 14 stycznia 2000 r.
3. INSTRUKCJA
dotycząca częstego zachęcania wiernych do korzystania
z łask związanych z Rokiem Jubileuszowym
Bardzo proszę wszystkich Kapłanów diecezji sandomierskiej, szczególnie Księży Proboszczów, o jak najczęstsze zachęcanie wiernych do korzystania z łask przypisanych przez Stolicę Apostolską do obchodów Wielkiego Jubileuszu Wcielenia Boga i o niestrudzone wyjaśnianie im zarówno istoty, jak i sposobu udziału w tych darach Bożego Miłosierdzia.
Pouczenia te i zachęty powinny się znaleźć w coniedzielnych ogłoszeniach parafialnych oraz w gablocie przykościelnej. Bardzo proszę wykorzystywać też dla tego celu katechezy szkolne, spotkania z wszelkimi grupami wiernych oraz spowiedzi sakramentalne.
Ważne są zwłaszcza następujące elementy:
- Możliwość odpustu jubileuszowego za siebie i za zmarłych, nawet codziennie, pod warunkiem przyjęcia (w stanie łaski) Komunii świętej, nawiedzenia jubileuszowego kościoła stacyjnego i odmówienia modlitw w intencjach określonych przez Ojca Świętego. Stąd tak ważne jest informowanie wiernych o najbliższych kościo;ach stacyjnych i w miarę możności organizowanie (zgodnie z harmonogramem ustaalonym przez Archiprezbitera rejonu) częstych pielgrzymek do tych kościołów. Proszę zwrócić uwagę na znaczenie trudu pielgrzymki jako znaku pielgrzymowania do Domu Ojca.
- Konieczność nawrócenia i odnowy życia chrześcijańskiego:
- udział w niedzielnej Mszy świętej połączonej z przyjmowaniem Komunii świętej i przez częstą praktykę spowiedzi sakramentalnej,
- częste czytanie Pisma świętego i lektury religijnej, ożywienie modlitwy i adoracji Chrystusa obecnego w Najświętszym Sakramencie,
- chętne przebaczanie krzywd, zwłaszcza w rodzinie,
- niesienie czynnej, indywidualnej i zorganizowanej pomocy ludziom (zwłaszcza dzieciom opuszczonym, trudnej młodzieży, chorym, niepełnosprawnym, samotnym, wszystkim potrzebującym).
Błogosławię z serca wszystkim Kapłanom diecezji na gorliwą służbę w konfesjonale przez cały Rok Jubileuszowy. Niech w naszych wiernych ożyją na nowo i staną się rzeczywistością słowa Ojca Świętego, zwłaszcza te wypowiedziane na naszej ziemi: "Bądźcie potężni wiarą i czystego serca". Niech nikt w Jubileuszowym Roku Łaski nie pozostanie z dala od Chrystusa.
+ Biskup Sandomierski
Sandomierz, 14 stycznia 2000 r.
|
|
