IV Sandomierskie Spotkanie Cyrylometodiańskie z udziałem gości z Czech, Słowacji, Ukrainy, Węgier i Polski odbyło się w święto Patronów Europy, świętych Cyryla i Metodego 14 lutego 2009 roku w Sandomierzu. Na tegoroczne spotkanie pod hasłem "W duchu świętych Cyryla i Metodego" złożyły się: sympozjum naukowe zatytułowane "Chrześcijańska demokracja wyzwaniem dla współczesnej Europy" oraz Msza Święta w intencji Europy w sandomierskiej bazylice katedralnej. Spotkanie otworzył biskup sandomierski Andrzej Dzięga, który powitał wszystkich przybyłych gości oraz życzył, aby w duchu świętych Cyryla i Metodego rozwijała się nowa dyskusja o Europie, umacniało się nowe rozumienie Europy i gruntowały się owoce dobrej chrześcijańskiej Europy, takiej jak ją widzieli Cyryl i Metody i jak ją widział Jan Paweł II.

Pierwszy wykład zatytułowany "Cywilizacja chrześcijańska w dobie demokracji" wygłosił były marszałek Sejmu RP Marek Jurek. Prelegent podkreślił, że nie ma sprzeczności między chrześcijańską zasadą władzy odpowiedzialnej przed Bogiem i podległej prawu moralnemu, szanującej naturalne prawa narodów, osób, rodzin, ludzi i wspólnot, a mechanizmem demokracji. - Demokracja, jeśli ma dobrze funkcjonować, potrzebuje autorytetów moralnych, w sposób szczególny potrzebuje autorytetu Kościoła, czego doświadczyliśmy, gdy Polacy walczyli o niepodległość i wolność polityczną - mówił Marek Jurek. Marszałek stwierdził także, że "zaangażowanie na rzecz cywilizacji chrześcijańskiej, to robienie tego, co państwo powinno robić zawsze: rozpoznać dobro wspólne, które zawiera się przede wszystkim w dobru rodzin, w ochronie godności człowieka, jego życia, w promocji kultury chrześcijańskiej klasycznej w wychowaniu publicznym, czy w polityce kulturalnej państwa".

Abp Mieczysław Mokrzycki, metropolita lwowski obrządku łacińskiego z Ukrainy w referacie "Wizja chrześcijańskiej demokracji w ujęciu Jana Pawła II" wskazał na pochodzenie i znaczenie słowa "demokracja". Stwierdził, że jest ono używane niezwykle często, a z drugiej strony w swojej treści jest mało jednoznaczne i jasne. Abp Mokrzycki podkreślił, że w ujęciu Jana Pawła II wyznacznikiem prawdziwej demokracji w sferze społecznej, gospodarczej, politycznej i kulturalnej, jest zasada praw człowieka. - Uznanie i poszanowanie niezbywalnych praw człowieka jest niezbędnym warunkiem istnienia społeczeństwa i sprawiedliwego ustroju państwa - zakończył prelegent.

Jako trzeci został odczytany wykład ks. Tadeusz Zasępy, rektora Uniwersytetu Katolickiego w Ružomberku na Słowacji pt. "Chrześcijańska demokracja a media". Autor referatu wskazał na potrzebę współpracy moralistów i specjalistów od mediów oraz stwierdził, że jest ona wielkim wezwaniem dla chrześcijańskiej demokracji.

Spotkanie zwieńczyła uroczysta Msza Święta w katedrze o chrześcijańską jedność i duchową siłę narodów Europy oraz o nowe oblicze Europy i świata pod przewodnictwem kard. Mariana Jaworskiego w oprawie muzycznej chórów z Budapesztu oraz katedralnego z Sandomierza. Ponadto Eucharystię celebrowali arcybiskupi, biskupi i księża z Czech, Słowacji, Węgier, Ukrainy i Stanów Zjednoczonych. We wspólnej modlitwie uczestniczyli także były marszałek Sejmu RP Marek Jurek, przedstawiciele środowisk naukowych z polski i zagranicy, ludzie nauki duchowni i świeccy z uniwersytetów na Węgrzech, na Słowacji, w Czechach, na Ukrainie i w Polsce oraz przedstawiciele władz państwowych, wojewódzkich, powiatowych i miejskich.

Podczas Mszy Świętej została odczytana homilia prymasa Węgier Petera Erdö. Kard. Erdö napisał, że Bóg opiekuje się narodami i posyła apostołów, którzy głoszą dobrą nowinę o zbawieniu. Takimi apostołami byli Cyryl i Metody, którzy z wielką odwagą odpowiedzieli na Boże wezwanie i wyruszyli nauczać narody słowiańskie, posługując się językiem miłości. Kardynał podkreślił, że wspólnoty, takie jak rodzina, naród, albo wspólnoty międzynarodowe powinny być budowane językiem opartym na miłości Chrystusowej. Następnie stwierdził, że dzisiejszy świat pełen relatywizmu i subiektywizmu potrzebuje ewangelicznego radykalizmu, który jest formowany nie przeciw człowiekowi, ale jest wyjściem naprzeciw prawdziwym potrzebom człowieka, narodów i świata. - W codziennych kryzysach może jedynie pomóc osobista łączność z Bogiem i drugim człowiekiem, bez względu, czy będą to kryzysy moralne, gospodarcze, problemy z energią, gazem, wodą, wszystkie te problemy da się załatwić we właściwie pojętej wspólnocie ludzkiej - napisał kardynał. Zauważył też, że obecny świat coraz bardziej zaczyna pragnąć wartości, które wypływają z nauki chrześcijańskiej. Na zakończenie kard. Erdö życzył obecnym, aby na wzór Cyryla i Metodego głosili Ewangelię i w tym duchu łączyli narody.

Pod koniec Eucharystii bp Andrzej Dzięga dokonał aktu zawierzenia Europy. Prosił o siłę wiary, ducha jedności, odwagę i radość chrześcijańskiego świadectwa w świecie. Wręczono także honorowe wyróżnienia świętych Cyryla i Metodego kard. Marianowi Jaworskiemu oraz b. prezydentowi Słowacji Michalovi Kovačovi. Po Mszy Świętej została otwarta w Instytucie Teologicznym wystawa przygotowana przez Muzeum Szriskie w Bardejowie i Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie oraz we współpracy z Instytutem Słowackim w Polsce zatytułowana "Świat karpackich świątyń. Sztuka Kościoła greckokatolickiego na Słowacji". Wystawę będzie można oglądać do 29 marca. Organizatorem spotkania był działające przy Instytucie Teologicznym w Sandomierzu centra współpracy węgiersko - polskiej, słowacko - polskiej, ukraińsko - polskiej i czesko - polskiej. Spotkanie współfinansowane było przez Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki Visegrad Fund (www.visegradfund.org).