Mszą Świętą w bazylice katedralnej w Sandomierzu pod przewodnictwem bp. Mariana Zimałka rozpoczęła się 15 listopada 2007 roku dwudniowa sesja naukowa z okazji 100-lecia periodyku diecezjalnego "Kronika Diecezji Sandomierskiej". W Sali Papieskiej Instytutu Teologicznego zgromadzeni wysłuchali wykładów dotyczących zagadnień poruszanych w ciągu 100 lat na łamach "Kroniki" oraz uczestniczyli w dyskusji.

Ks. dr Michał Mierzwa w wykładzie "Teologia moralna na łamach "Kroniki" stwierdził, że dokumenty z dziedziny moralności są bardzo różnorodne i obejmują problematykę życia osobistego człowieka oraz życie społeczne. Prelegent podkreślił, że na łamach pisma najczęściej poruszana była tematyka pijaństwa, która stanowi największe zagrożenie dla człowieka. Ks. oficjał dr Waldemar Gałązka ukazał zagadnienia prawa kanonicznego i dekrety biskupów na łamach periodyku diecezjalnego. Ks. Gałązka zauważył, że tematyka prawna zajmuje około jedną czwartą objętości wszystkich "Kronik" i jest zawarte w aktach Stolicy Apostolskiej, Episkopatu Polski, Prymasa, Kurii Diecezjalnej i władzy państwowej. Ks. prof. dr hab. Józef Krasiński, który pełni 26. rok funkcję redaktora naczelnego "Kroniki Diecezji Sandomierskiej" przedstawił periodyk, jako dzieło redaktorów. Ks. Krasiński wskazał na poruszaną tematykę oraz sposób redagowania pisma za kolejnych redaktorów. Redaktor Krzysztof Burek wygłosił referat "Sandomierz na łamach Kroniki". W swoim wystąpieniu prelegent wskazał na obecność Sandomierzan w periodyku oraz przywołał wspomnienia poprzednich pokoleń, tych, którzy przeszli przez sandomierską ziemię. Ks. dr Leon Siwecki zaprezentował tematykę mariologii i maryjności na łamach "Kroniki". Ks. Siwecki zauważył, że czasopismo stara się uwzględniać przesłanie maryjne, szczególnie po Soborze Watykańskim II, a największym mariologiem na jego łamach jest ks. prof. Józef Krasiński. S. Leokadia Wilk ze Zgromadzenia Sióstr Służek NMP Niepokalanej, która zajmuje się obecnie komputerowym składem i montażem "Kroniki" w Wydawnictwie i Drukarni Diecezjalnej w Sandomierzu, podzieliła się wspomnieniami z dziejów powstawania czasopisma. S. Wilk przypomniała, że siostry pracują nad drukiem "Kroniki" od 1921 roku. Najpierw periodyk był składany ręcznie przez 7 sióstr, od 1981 roku wiersze tekstu były odlewane z ołowiu, a od 1994 roku treść składana jest komputerowo. Od tego czasu pismo przybrało większą objętość. Jak zauważył ks. Krasiński niekiedy rocznik liczył ponad tysiąc stron. Ks. dr hab. Zdzisław Janiec w referacie "Liturgia w stu rocznikach Kroniki", stwierdził, że na przestrzeni stulecia opublikowano w niej 308 tekstów liturgiczno-duszpasterskich w postaci dokumentów i opracowań. Ks. Janiec zauważył, iż w tekstach dominuje tematyka sakramentalna, szczególnie chętnie podejmowana jest problematyka Mszy Świętej, zaś najmniej uwagi poświęcono sztuce liturgicznej. Prelegent przedstawił główne idee tekstów zamieszczonych w "Kronice" w kontekście ruchu odnowy liturgicznej zmierzającego do generalnej reformy liturgicznej, podjętej przez Piusa X i Piusa XII oraz w okresie od Soboru Watykańskiego II do dzisiaj. Ks. dr Adam Kończak w wykładzie "Biblia na łamach Kroniki" zauważył 4 grupy artykułów: dotyczące studium Pisma świętego w Seminariach, artykuły biblijne o charakterze ściśle naukowym, artykuły dotyczące duchowości kapłańskiej oraz Biblia w duszpasterstwie. Ks. dr Czesław Murawski przywołał tematykę teologii rodziny i małżeństwa. Ks. Murawski zauważył, że w "Kronikach" można wyróżnić nauczanie Kościoła o małżeństwie i rodzinie oraz działania duszpasterskie dotyczące małżeństwa i rodziny. Według prelegenta najczęściej poruszane były zagadnienia świętości życia i wychowania w rodzinie. Ks. mgr Stanisław Bastrzyk przedstawił historię na łamach "Kroniki" i stwierdził, że historia ukazywała stan ducha i myśli ludzi wtedy żyjących. Ks. Bastrzyk zauważył, że Kronika umożliwiała debiuty późniejszym profesorom i naukowcom. Ks. mgr lic. Dariusz Bęc zaprezentował nurt ascetyki i duchowości. Ks. Bęc podkreślił, że w "Kronikach" znajduje się dużo artykułów dotyczących sakramentu pokuty, kierownictwa duchowego i modlitwy. Następnie prelegent omówił tematykę ascezy i duchowości w życiu kapłana oraz w życiu ludzi świeckich. Ks. dr Marek Kozera przedstawił w komunikacie obecność filologii klasycznej i patrologii na łamach diecezjalnego periodyku, zaś mgr Urszula Stępień omówiła tematykę sztuki kościelnej i zabytków. W słowie podsumowania biskup sandomierski Andrzej Dzięga stwierdził, że "Kronika", mimo 100 lat, jest dziełem młodym, ale dziełem które już pokazało ile potrafi nauczyć, zabezpieczyć, przechować i umiejętnie pokazać. Na zakończenie bp Dzięga prosił wszystkich: "Kronikę warto pokochać, warto się z nią zżyć i warto jej zaufać" i udzielił pasterskiego błogosławieństwa. Zaś w słowie pasterskim na 100-lecie "Kroniki" bp Andrzej Dzięga napisał: "Z perspektywy Urzędu Biskupa Sandomierskiego pragnę wypowiedzieć słowa wielkiego uznania dla wszystkich współtworzących przez mijające sto lat nasz diecezjalny Periodyk. Pragnę dziękować każdemu Redaktorowi oraz Autorom tak wielu tekstów teologicznych, stanowiących od wieku podstawowe forum głoszenia oraz dzielenia się z kapłanami najnowszą myślą duszpasterską i ascetyczną."

Podczas sesji odczytano także list gratulacyjny burmistrza Sandomierza Jerzego Borowskiego. Sesji naukowej towarzyszyła okolicznościowa wystawa dziejów czasopisma zorganizowana przez mgr Urszulę Stępień pod patronatem ks. Stanisława Bastrzyka. Wszystkie referaty, komunikaty i opracowania dotyczące "Kroniki Diecezji Sandomierskiej" ukażą się drukiem w tomie zbierającym pokosie stulecia periodyku.

Kronika Diecezji Sandomierskiej jest wydawana od 1908 r. Jej twórcą i pierwszym redaktorem był ks. kanonik Jan Gajkowski. Zakładał m.in. że ten periodyk na służyć "najświętszym interesom religii i Kościoła, wielkim ideałom narodowym i ukochanej ziemi sandomierskiej". Obecnie kolegium redakcyjne tworzą: ks. prof. dr hab. Józef Krasiński - redaktor naczelny oraz ks. inf. Roman Chwałek, ks. mgr lic. Andrzej Jakóbczak i ks. mgr lic. Dariusz Woźniczka. Kronika podzielona jest na działy tematyczne, które zawierają: dokumenty Stolicy Apostolskiej, rozporządzenia Biskupa Diecezjalnego i Kurii Diecezjalnej, teksty dotyczące spraw duszpasterskich i organizacji diecezji oraz ważniejszych diecezjalnych wydarzeń. Niekiedy zamieszczane są tu także artykuły teologiczne, filozoficzne, biblijne czy liturgiczne. Kronikę kończą listy od misjonarzy. Kronika jest drukowana w Wydawnictwie Diecezjalnym i Drukarni w Sandomierzu.

Słowo bp. Andrzeja Dzięgi na 100-lecie "Kroniki" >>>