
Konferencja o zbiorach zabytkowych tkanin w Częstochowie

W dniach 3-4 grudnia odbyła się konferencja nt "Tekstylia w zbiorach sakralnych - teraźniejszość i przyszłość", którą zorganizował Katedra Konserwacji i Restauracji Tkanin Zabytkowych ASP w Warszawie i Klasztor OO. Paulinów na Jasnej Górze. Konferencja obejmowała kilka bloków tematycznych. Konserwatorzy prezentowali metody badawcze przyjęte obecnie do celów analizy technologii i techniki odnawianych zabytków tekstylnych, m.in. użycie tomografii komputerowej. Przedstawiano również doświadczenia Katedry Konserwacji i Restauracji Tkanin w zastosowaniu techniki laserowej przede wszystkim do oczyszczania z różnego rodzaju nawarstwień, m.in. produktów korozji metalu (dotyczy to haftów nićmi metalowymi) i przemalowań. Warto wspomnieć, że technika laserowa została wykorzystana przy oczyszczaniu przemalowań płaskorzeżby ze zbiorów Muzeum Diecezjalnego w Sandomierzu, odnawianej kilka lat temu w ASP w Warszawie.
Szereg referatów wygłoszonych w Częstochowie dotyczył zbiorów zabytkowych tkanin zgromadzonych w kościołach i klasztorach, omówiono m.in. zbiory Archikatedry Lubelskiej, kolegiaty w Kaliszu czy zabytki hafciarstwa z warsztatów klasztornych Panien Benedyktynek Kongregacji Chełmińskiej. Zwracano także uwagę na przekształcenia jakim podlegały paramenty liturgiczne w wyniku działalności człowieka, przynosząc ingerencję w pierwotną strukturę danego obiektu, ingerencję zmieniającą pierwotne założenia ikonograficzne, koncepcję artystyczną, a nawet funkcję. Dużo uwagi poświęcono na konferencji potrzebie kompleksowej inwentaryzacji zabytkowych tkanin w poszczególnych diecezjach. Podniesiono problem roli jaką powinno spełniać w tym wypadku Muzeum Diecezjalne - wspierać właścicieli tkanin liturgicznych w ich badaniu, zabezpieczaniu (zabezpieczaniu w kościele, w ich pierwotnym kontekście historycznym) oraz inwentaryzowaniu. Zaproponowano schemat opisu inwentaryzacyjnego technologii i techniki wykonania tkanin zabytkowych, który może być pomocny w pracy m.in. Muzeów Diecezjalnych przy tworzeniu kart inwentaryzacyjnych i not katalogowych dla zabytków zgromadzonych w kościołach i klasztorach. Poruszono problem współpracy w tej dziedzinie działów merytorycznych, fotograficznych oraz konserwacji. Konferencji towarzyszyła okolicznościowa wystawa prezentująca odnowione tekstylia jasnogórskie.
Urszula Stępień