Dwa wychodzenia ku sobie - Boga w Objawieniu i człowieka przez wiarę. Mówimy, że człowiek wtedy wierzy prawdziwie, kiedy Objawienie Boga przyjmuje nie tylko z Biblii, ale i z Tradycji. Tradycja to te dwa tysiące lat po Chrystusie, to życie Kościoła, który głosi prawdę, który głosi przykazania Boga, który głosi obecność Chrystusa w liturgii, w Eucharystii. Kościół odsłania, objawia Boga ukrytego w instytucjach, sakramentalnych misteriach a jeszcze bardziej w świętych, których z nakazu Chrystusa uczy, kształtuje i tworzy.

Idziemy, epoka za epoką - odchodząc jak gdyby od Jerozolimy, idąc poprzez Emaus, poprzez wieki - coraz dalej do kresu, którego doczesnego kształtu nie znamy. I borykamy się z różnymi problemami. Wiara, Kościół, Objawienie niosą w sobie wartości wielowarstwowe, ale i wieloznaczne.

Pragnąc być prawdziwym katolikiem, człowiekiem szerokiego uniwersalizmu i tolerancji, trzeba w sposób prawidłowy rozumieć i interpretować swoje odniesienie do innych, odciętych od Kościoła w późniejszych epokach wspólnot wyznających Chrystusa, ale nie uznających ustalonych wcześniej prawd, norm, obrzędów. Katolicyzm więc postuluje dobrze rozumiany ekumenizm, ale także domaga się czegoś więcej. Prawidłowego odniesienia do innych religii świata, do islamu, do hinduizmu, buddyzmu, shintoizmu. Współbrzmienia z absolutnym żądaniem Chrystusa, który mówił: "Kto nie jest ze Mną, jest przeciwko Mnie; i kto nie zbiera ze Mną, rozprasza" (Mt 12,30).

Aby umieć zająć tu właściwe stanowisko, trzeba wiedzy. Nie wystarczy tylko mieć swój punkt widzenia, trzeba wiedzieć, jak to ma być naprawdę. Wiara a potem wiedza - nie odwrotnie. Wielu często zaczyna od wiedzy i potem nie dochodzi już do wiary. Gubi się w tej dżungli problemów: ekumenizm, religioznawstwo, filozofia przyrody, bioetyka. Jak one się mają do wymagań Chrystusa? Ile się tu zmienia i ile trzeba wiedzy! Zwłaszcza że w społeczeństwie pluralistycznym i demokratycznym każdemu "wolno, co chce", a jeśli ma środki masowego przekazu, usiłuje mówić i kształtować opinię publiczną według własnego upodobania. Chrześcijanin powinien wiedzieć, jakie jest stanowisko Chrystusa wobec wszystkich nowych problemów, jeśli nawet w Ewangeliach czy w Tradycji nie ma wprost o czymś mowy. Intuicja wiary, sumienie ukształtowane przez Chrystusa pozwalają stosować Ewangelię do każdych czasów.

Jak ustrzec się błędów i subiektywizmu? Zostaje nam światło Objawienia Boga, które wskazuje na urząd nauczycielski Kościoła. Strzeże go papież, widzialna Głowa Kościoła, Piotr wszystkich czasów, który głosi nieomylnie naukę Chrystusa w sprawach wiary i obyczajów, zbierając wszystkie głosy z Tradycji. Łączy to, co powiedział Chrystus, z tym, co powiedziała przez wieki Tradycja i co mówi dziś kolegium biskupów całego świata. Pomagają mu tu uczeni teologowie, którzy starają się "drogi Boże" objaśnić tak, by każdy rozumiał, że to, co mówi papież, jest zgodne z nauką Chrystusa. W tym celu również od czasu do czasu zbierają się sobory powszechne - ostatni był Sobór Watykański Drugi - na których gromadzą się wszyscy biskupi, czyli dzisiaj pracujący w Kościele apostołowie Jezusa Chrystusa, by pod przewodnictwem papieża powiedzieć językiem zrozumiałym dla współczesnych, jaka jest prawda Chrystusa. I my według tej prawdy chcemy żyć. To jest nasz kompas, nasza busola, która nam wskazuje w tej dżungli, w tych labiryntach, meandrach tego świata, gdzie jest prawda.

Objawienie tak pojęte, Objawienie, które zstępuje ku nam i dla którego zrozumienia trzeba mieć wiarę w Eucharystię i w obecność Chrystusa, domaga się również i wiedzy. Nasza odpowiedź na Objawienie wyrażona wiarą poszczególnych członków Kościoła ma być zgodna z wiarą Kościoła, ze "zmysłem" Kościoła, który jest wspólnotą ludzi żyjących według przykazań Jezusa Chrystusa już przez dwa tysiące lat. I ta wspólna wiedza się sumuje. Trzeba tę wiedzę znać i ją przekazywać.

Tylko wtedy, kiedy mam tę wiedzę, mogę reprezentować Kościół. Tak jak każdy kapłan, który w Kościele przemawia, musi mieć aprobatę Piotra swoich czasów, papieża. Kto się od niego odcina, kto nie uznaje jego nieomylności w sprawach wiary i obyczajów, przestaje być prawdziwym uczniem Chrystusa i przestaje żyć w Kościele katolickim, powszechnym.

W tym dopiero kontekście widać, czym jest prawdziwa, zdrowa chrześcijańska rodzina. Mówi się, że rodzina chrześcijańska - gdzie dziecku zwykle udzielamy chrztu w niemowlęctwie, gdzie dziecko jak gdyby z mlekiem matki nasyca się Chrystusową prawdą - jest małym Kościołem. Miniaturą tego, co widzimy w tej chwili przy ołtarzu. Jest tam ojciec, który stoi w miejscu kapłana, nauczyciela wiary, jest matka, która ma swoją wielką i niezastąpioną rolę ochraniania i pielęgnowania wiary w dziecku, są siostry i bracia, którzy razem dojrzewają we wierze, są rodzice chrzestni, jest rozszerzona rodzina. Jeśli oni wszyscy wierzą, jeśli mają to, jak mówimy, "poczucie sacrum", które jest w swojej najgłębszej istocie wiarą w obecność Boga-Chrystusa w Eucharystii, wyrażają głęboką cześć i bojaźń wobec tego ukrytego Boga. Dziecko spotykając Chrystusa w swoich rodzicach od samego początku chłonie sacrum. Ma w sobie i godność własną, i tę wielką wrażliwość na rzeczy niewidzialne, ma poczucie dobra i zła. Rozeznaje dobro i zło, bo widzi normę w czytelnym obrazie swoich rodziców.

Tak zaczyna się tworzyć i pogłębiać owa relacja Boga i człowieka, która kształtuje się ściślej i dojrzewa w przyjaźń, w miłość oblubieńczą i duchowe macierzyństwo. W ten sposób wyrośli nasi bracia i siostry, którzy wyszli ze swoich rodzin i teraz poświęcają się przekazowi wiary, żeby inni poznali Chrystusa, umiłowali Go i dalej nieśli tym, którzy czekają i tęsknią za szczęściem i za sensem życia.