To są paradoksy! I dlatego tak wyostrzam ową sytuację - mówiąc przede wszystkim do was, neofici - że trzeba zadać sobie pytanie, konkretne pytanie: co robić. Co robić, kiedy zaczynacie żyć sami i kiedy nie będzie słowa skierowanego do neofity, który przeszedł rok katechumenatu. I może nawet nie będzie kogoś, kto by wiedząc o tym mówił: No tak, przykleiło się trochę tego błota, zrób coś, żeby dalej się nie przyklejało, żebyś nie zaczął ruchu wstecznego, żebyś nie wrócił z powrotem do pogaństwa, jak to często bywa.

Kto z was śledzi dobrze sposób tego przekazu, zauważył, że już staraliśmy się was zabezpieczyć jak tylko się da. Tak jak się zabezpiecza marynarza, który w łodzi płynie na głębię, czy alpinistę, który idzie na szczyty, czy nawet człowieka, który lecąc samolotem na wysokości dziesięciu kilometrów ma pod fotelem spadochron. Dawaliśmy wam recepty, skróty. Tymi skrótami są streszczenie wiary, Symbol wiary, Skład Apostolski i wyuczony na pamięć tekst Modlitwy Pańskiej. Dawaliśmy wam imiona święte Jezusa, Maryi, Józefa, waszego patrona jako broń niezwykłą w momentach trudnych. Przede wszystkim daliśmy wam znak krzyża.

Nauczyliśmy was czynić znak krzyża, gdzie wzywanie imion Boga w Trójcy Jedynego i otwieranie Jego Misterium poprzez tajemnicę krzyża ma wam dać moc i światło. Tak jak ten przeor zakonny, który wysyłając swojego zakonnika na studia zagraniczne do Rzymu - w średniowieczu, w drogę daleką - dał mu krzyż do ręki i powiedział (wy też dostaliście do ręki, oprócz tego, którym się znaczycie, ten wyrzeźbiony z dwu bierwion drzewa): "To jest cudowny krzyż (powiedział przeor), gdy będziesz w rozterce, gdy pobłądzisz - uklęknij, ucałuj i mów: Panie, powiedz, co mam czynić. I powie ci. On ci zawsze powie, co trzeba czynić". To wprawdzie kawałek drzewa, ale jeśli z wiarą i miłością do niego podejdziesz, jeśli poprzez ten znak wpatrzysz się w Ukrzyżowanego, będziesz wiedział. Tamtemu mówił, przez całe życie. Jego znajomi myśleli: cudowny krzyż! Kiedy umarł, porwali go - żeby im też mówił. Ale krzyż milczał. Nie mieli wiary, nie mieli miłości, nie potrafili iść za znakiem do Obecnego.

Przekazaliśmy wam małą metodę pracy nad sobą. Po pierwsze, Eucharystia. Po drugie, spowiedź regularna, miesięczna. Po trzecie, modlitwa codziennie, wieczorem zwłaszcza, piętnaście minut, z czytaniem - po czwarte - tekstu biblijnego i lekturą duchową. Po to, by - po piąte - życie swoje, walkę o każdy dzień, o zachowanie wierności przykazaniom Chrystusa, trud każdego dnia przynieść na ołtarz i złożyć w ofierze razem z Chrystusem, łącząc własny los z Jego losem, dążenie do śmierci z nadzieją zmartwychwstania.

To wszystko jest, to wszystko macie. Ale to wszystko naprowadziło nas na wątek główny: konieczna jest praca nad sobą. Chrystus, kiedy już pouczył swoich uczniów, powiedział im: "Kto chce być prawdziwym uczniem moim, niech weźmie krzyż swój na co dzień i idzie za Mną" (por. Łk 9,23). Bo "kto nie weźmie krzyża swego na co dzień, nie może być uczniem moim" (por Łk 14,27). A więc przez chrzest, przez Komunię świętą otrzymujemy Chrystusa, Chrystusa zmartwychwstałego, ale - paradoks niezwykły - po to, by wejść razem ze Zmartwychwstałym na krzyż! Dlatego nie ma autentycznego chrześcijaństwa i rozwoju człowieka, który przyjął chrzest i przyjmuje Eucharystię, bez ascezy. To stare słowo też niewiele znaczy dla niektórych. Po prostu chodzi o walkę. "Bojowaniem jest życie człowieka" (por. Hi 7,1), domaga się wyrzeczeń, rygoru, ładu i walki. To jest skrót tego co nazywamy: praca nad sobą.

Bo nie myślcie, że to, co otrzymaliście tutaj, wystarczy wam na długo. To samo można powiedzieć uczniom kończącym naukę religii w ósmej klasie czy razem z maturą, nawet mającym magisteria z teologii i doktoraty z teologii - niech nie myślą, że to wystarczy, że już wszystko wiedzą. Znają teorię, ale ta, podobna do paliwa, szybko się wypala. Kurz pada na całe foliały wiedzy i człowiek traci to, co jest motywem jego czynów, jego praktycznych działań. Jego łączenia losu własnego z losem Chrystusa - a ten los jest zawsze związany z drogą do Jerozolimy ukrzyżowania, gdzie musi nastąpić agonia, która jest dopełnieniem ascezy. Agonia to walka, ale już ostateczna.

A więc sprawa pierwsza: praca nad motywacją, nad stałym posiadaniem motywacji. Czyli: poznawać ten dar, który otrzymaliśmy, aby w nim odkryć zasady realizacji zadania, jakie Bóg każdemu z nas zlecił. "Uczyniwszy na wieki wybór (podpowiada poeta) każdej chwili wybierać muszę". Muszę wiedzieć, czym ten dar jest. Nazywa się go różnie. Nazwano go łaską, mówiąc że "łaska Boża jest do zbawienia koniecznie potrzebna". To słowo jest niezmiernie bogate. Teolog niemiecki Scheeben napisał kiedyś dzieło "Herrlichkeiten der g"ttlichen Gnade"; w starych edycjach polskich, z zeszłego wieku - niestety już w tym wieku tej książki nie wydano - miało ono tytuł "Wspaniałości łaski Bożej". Ileż razy słyszeliście tutaj słowo "łaska"! Łaska Boża jest darem do zbawienia koniecznie potrzebnym i łaska Boża mówi ci, i będzie ci mówić, jaki dar w sobie niesiesz. Dzięki niej poznasz ją.