Rozpoczęliśmy nasze szukanie Boga od spotkania ze sprawowaną świętą liturgią Kościoła. Ci którzy ją sprawują, mówią, że to Chrystus przez nich czyni, tak jak czynił dwa tysiące lat temu, i przez nich naucza, jak nauczał dwa tysiące lat temu. Nauczanie jest próbą zdjęcia tego welonu, który osłania tajemnicę Chrystusowego czynienia, byśmy w czynieniu Kościoła - bo liturgia jest również czynieniem Kościoła - odkryli czynienie Chrystusa.

Chrystus "czynił i nauczał" (Dz 1,1) - dzisiaj Kościół czyni i naucza. Przychodzi człowiek i pyta: co wy tu robicie? - Czynimy to, co Chrystus czynił. Jeśli chcesz, powiemy ci, co to znaczy, tyle ile potrafimy, abyś ty też spełnił testament Chrystusa ("To czyńcie na Moją pamiątkę") i stał się Jego uczniem. Gdy to zrozumiesz i wyznasz wiarę w Jego obecność, będziesz Jego uczniem.

Otóż święta liturgia, a w liturgii Eucharystia, Msza święta, w której staje wśród nas obecny Chrystus, jest miejscem, gdzie można spotkać Boga. Tego, który stworzył świat, mówił przez proroków a wreszcie wcielił się w Jezusie Chrystusie dwa tysiące lat temu, został umęczony pod Ponckim Piłatem, ukrzyżowany, zabity i trzeciego dnia zmartwychwstał, jak przepowiadało Pismo Starego Testamentu. Potem zesłał swojego Ducha świętego, aby wszystkie następne pokolenia, które idą poprzez historię, włączać w to wielkie dzieło, jakie się wciąż dokonuje. Aby ich zbawiać. To znaczy życiu nadać sens; życiu przemijającemu i kruchemu dać życie wieczne. "Kto we Mnie wierzy - mówił Chrystus - choćby i umarł, żyć będzie" (J 11,25).

Dla wielu ludzi sprawa przetrwania poza próg śmierci jest motywem, dla którego przychodzą do Kościoła, by prosić o chrzest, o jeszcze głębsze wyjaśnienie Eucharystii - pokarmu nieśmiertelności. Lekarstwa na nieśmiertelność, którego nie sprzedaje się w żadnej aptece i nie przepisuje żaden lekarz, tylko Chrystus.

Ale to nie jest motyw najgłębszy. Najgłębszy motyw to popatrzeć na Chrystusa z bliska, podejść jak się da najbliżej i zobaczyć w ranach przebitych rąk, nóg i serca miłość Boga ku nam. Największą tajemnicę a zarazem najbardziej fascynującą, bo człowieka może porwać tylko miłość, kiedy zrozumie, że w ranach Chrystusa jest świadectwo miłości ku ludziom.

To są wszystko wielkie rzeczy, które sobie powoli przyswajamy, zapoznając się ze znaczeniem obrzędów świętych. Obrzędów, które mają swoje centrum w Eucharystii. To do niej prowadzą inne sakramenty: chrztu, bierzmowania i pokuty. A na Eucharystii buduje się dalej - albo życie rodzinne poprzez sakrament małżeństwa, albo życie konsekrowane czy życie kapłańskie poprzez sakrament kapłaństwa. A wreszcie życie ludzkie związane z Chrystusem dopełnia się sakramentem namaszczenia w chwili choroby, zwłaszcza choroby śmiertelnej, kiedy już całkiem widocznie upodabniamy się do Chrystusa umierającego na krzyżu. Umierającego w nas, po to - wtedy widzimy to wyraźniej - byśmy niebawem przeszli przez próg śmierci i doszli do ostatecznego z Nim spotkania.

Uczestnicząc w liturgii, jak gdyby mając w ręku tę "złotą nić", którą się zwija w kłębek i wchodzi coraz głębiej do centrum, do środka, znajdujemy drugą, skuteczną bardzo pomoc, jaką jest Biblia. Pius Parsch (teolog) powiedział kiedyś: "Uczyniłem w życiu trzy odkrycia: odkryłem Biblię, liturgię i ich wzajemne powiązanie". Można ten porządek odwrócić. Jak zauważyliście, dokonaliśmy tego na naszych spotkaniach. Zaczęliśmy od liturgii, od wyjaśniania niektórych znaków - nie sposób od razu wszystko wyjaśnić - a teraz znając te znaki widzimy już, że w znakach Kościoła przemawia Chrystus. Jeszcze Go nie widzą nasze oczy, ale ci, którzy już są wtajemniczeni i wiedzą, radzą iść tą drogą. Mówią: tu Go znajdziesz. Zacznijmy więc szukać oblicza Boga w komentarzu do tych znaków, w słowie Boga, w Biblii.

Wielu ludzi czyta Biblię. Wielu czyta Biblię bez liturgii. Sekciarze mają błędne interpretacje Pisma Świętego, które wyrosły często z pychy i nieumiejętności czytania Biblii. Trzeba znać metody czytania Biblii. Trzeba wiedzieć, po co się ją czyta, a przynajmniej trzeba wiedzieć, że ona cała wskazuje na Chrystusa. Stary Testament prowadzi do objawienia Chrystusa, a Chrystus w swoich naukach zmierza ku odsłonięciu swojej obecności w Eucharystii.

Kto tego klucza nie ma i czyta Biblię wyrywkowo, nie trzymając się interpretacji Kościoła, może zejść na manowce. Biblia zawiera przecież całą literaturę Izraela, starotestamentalną, i literaturę wczesnego chrześcijaństwa, cały kontekst słowa Bożego. Nie można więc mówić: czytaj i to wystarczy, bo to co zrozumiesz, jest prawdziwe.

Nie jest tak. Biblię trzeba czytać przede wszystkim w świetle Chrystusa obecnego w Eucharystii, zmartwychwstałego, który rzuca pierwsze światło na jej karty. To tak, jakby przy czytaniu Pisma świętego stała zapalona pochodnia i z niej mamy czerpać światło do zrozumienia tekstów. Ale nie tylko Chrystus zmartwychwstały jest dla nas tym światłem, jest nim również cała tradycja Kościoła.

Rzesze świętych, teologów, którzy żyli życiem Chrystusa i też w świetle Zmartwychwstałego czytali Biblię, którzy zapisali i przekazali to, co wszyscy powinni rozumieć, tworzą ów fundament wiedzy o Bogu. I nie można mówić: ja wiem lepiej, ja rozumiem Biblię lepiej niż św. Augustyn czy św. Tomasz z Akwinu, czy papież Jan Paweł II. Są tacy, którzy mówią: mam rację, bo czytam Biblię nie powołując się na nikogo, piję wodę wprost ze źródła. Ale zdajecie sobie chyba sprawę, że do takiego czytania Biblii trzeba przede wszystkim pokory i trochę reealizmu. Lepiej przecież zrozumie ją ten, kto zna języki oryginalne Biblii, niż ten, kto czyta tylko po polsku. To jest taki mały przykład. Są jeszcze poważniejsze trudności: czytać tekst to znaczy znać również kontekst - geopolityczny, literacki, obyczajowy, mentalność autora i adresata i wiele innych czynników. Ale nie w tym kierunku idźmy.

Biblia prowadząca do Chrystusa a od słów Chrystusa do Jego obecności w Eucharystii wciąż jest czytana w Kościele. Przed chwilą też czytaliśmy tutaj Biblię. Jak teraz w nauczaniu Kościoła czytającego Biblię odkryć nauczanie Chrystusa? Kościół "czyta" Biblię mądrością Chrystusa, który jest Jego Głową. Św. Paweł używał tego porównania mówiąc, że Chrystus jest Głową a Kościół jest Ciałem tej Głowy (Ef 1,22-23).

Kto czyta Biblię bez Chrystusa - bez Chrystusa zmartwychwstałego, który jest światłem Biblii, bez Chrystusa obecnego w Eucharystii, który jest pokarmem Kościoła - ten nie rozumie Biblii, ten czyta sobie na szkodę i potępienie (por. 1 Kor 11,29). Wszystkie bowiem herezje i odszczepieństwa też odwołują się do Biblii. Cytują Biblię niewierzący, cytują artyści, a wszyscy, chociaż pretendują do tego, że są chrześcijanami, dają często własną interpretację, biorąc naukę Kościoła poza nawias.