Ten okres katechumenatu przypada na czas, w którym cały Kościół przygotowuje się intensywnie do przeżycia tajemnicy paschalnej Chrystusa. Uczniowie Chrystusa mają poznać głębiej, że los Tego, który zmierza do swojej śmierci i zmartwychwstania, musi stawać się coraz pełniej ich losem. Owo przygotowanie dokonuje się przez pokutę i modlitwę.
Bóg, który daje Syna z miłości do człowieka, zdejmuje zasłonę z samego serca zbawczej tajemnicy, ale zobaczy to tylko ten, kto zdejmie z własnych oczu bielmo grzechu. Dialektyka paschalna jawi się tu już tak wyraźnie, że uwidacznia się w nazwie okresu chrześcijańskiego wtajemniczenia: trzeba się oczyszczać, by otrzymywać światło.
Oczyszczenie wybranych dokonuje się przez badanie sumienia i praktykę uczynków pokutnych, a Kościół pomaga w tym przez obrzędy "skrutyniów". Podczas tych obrzędów uświadamia kandydatom do chrztu, że to, co jest w nich słabe i złe, musi zostać uzdrowione, a to, co prawe i wartościowe, winno być umocnione. Lecz dokona tego sam Chrystus, gdy przez chrzest włączy ich w swoją śmierć i zmartwychwstanie, gdy wybawi ich od grzechu i obdarzy życiem wiecznym.
Tak przygotowanym przekazuje teraz Kościół dwa najstarsze i najświętsze teksty, aby ujęta w słowa rzeczywistość stała się ich udziałem: "Symbol wiary", który streszcza całe zbawcze misterium, i "Modlitwę Pańską", w której razem z Kościołem mogą już nazywać Boga Ojcem. Więcej: "naszym- Ojcem, Ojcem Chrystusa i Kościoła.
W ten sposób wybrani są już gotowi do spotkania z Bogiem w Trójcy Jedynym w sakramencie chrztu, gdzie powtórzą uroczyście wyznanie wiary w sakramentalnym "wyrzekam się - wierzę". Tu dialektyka paschalna - wybór między szatanem a Bogiem, śmiercią a życiem - osiągnie swe apogeum: włączona zostanie w tajemnicę paschalną Chrystusa, w Jego śmierć i zmartwychwstanie. Człowiek rzeczywiście umrze dla grzechu i zacznie żyć dla Boga. Stanie się Jego dzieckiem, "synem w Synu". Zrodzi go Matka-Kościół.
Szczyt katechumenatu stanowi Wigilia Paschalna, podczas której następuje udzielenie i przyjęcie trzech sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego, chrztu, bierzmowania i Eucharystii.